ساقی کوثر

? #احکام_روزانه ?

نماز با غسل جمعه

♦️آیا غسل مستحبی (مانند غسل جمعه) را می توان جایگزین وضو دانست؟

?حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
با هر غسلى مى ‏توان نماز خواند و وضو واجب نیست، خواه جنابت باشد یا غیر آن، واجب باشد یا مستحب، ولى احتیاط مستحب آن است که در غیر غسل جنابت وضو بگیرد.

?دیگر مراجع عظام تقلید: باید برای نماز وضو بگیرد.

? اگر کفش کسی را ببرند!

❓ اگر کفش کسی را ببرند و کفش دیگری به جای آن مانده باشد، تکلیف او چیست؟

✍️ امام خمینی (ره):
اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند، چناچه بداند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده، در صورتی که از پیدا شدن صاحبش مایوس و یا برایش مشقت داشته باشد، می‏‌تواند به جای کفش خودش بردارد. ولی اگر قیمت آن از کفش خودش بیشتر باشد، باید هر وقت صاحب آن پیدا شد زیادی قیمت را به او بدهد، و چنانچه از پیدا شدن او ناامید شود، باید با اجازه حاکم شرع زیادی قیمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد، و اگر احتمال دهد کفشی که مانده، مال کسی نیست که کفش او را برده، باید با آن معامله مجهول المالک نماید یعنی از صاحبش تفحص کند و چنانچه از پیدا کردن او مایوس شود، از طرف او به فقیر صدقه بدهد.

✍️ آیت الله سیستانی:
اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری بجای آن بگذارند، چنانچه بداند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده و راضی است که کفشش را عوض کفشی که برده است بردارد، می‏‌تواند بجای کفش خودش بردارد، و همچنین است اگر بداند که کفش او را به طور ناحق و ظلم برده است، ولی در این فرض باید قیمت آن از کفش خودش بیشتر نباشد، و الاّ حکم مجهول المالک نسبت به زیادیِ قیمت جاری است، ودر غیر این دو صورت حکم مجهول المالک بر آن کفش جاری خواهد بود.

✍️ آیت الله مکارم شیرازی:
هرگاه کفش کسی را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند، چنانچه بداند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده و این کار عمداً انجام شده و دسترسی به آن شخص نیست، می تواند آن را به جای کفش خود بردارد و چنانچه دسترسی به حاکم شرع دارد از او اجازه بگیرد و هرگاه قیمت آن از کفش خودش بیشتر باشد باید هر وقت صاحب آن پیدا شد زیادی قیمت را به او بدهد و اگر از پیدا شدن او مأیوس شود زیادی را از طرف صاحبش صدقه می دهد، ولی اگر یقین دارد یا احتمال می دهد کفشی که مانده مال کسی نیست که کفش او را برده، چنانچه از پیدا کردن صاحب آن مأیوس باشد باید آن را صدقه دهد.

✍️ آیت الله فاضل لنکرانی (ره):
اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند چنانچه بداند کفشی که مانده مالِ کسی است که کفش او را برده و راضی است که کفشش را عوض کفشی که برده است بردارد، بلکه اگر بداند عمدا آن را برداشته در صورتی که از پیدا شدن صاحبش مأیوس و یا برایش مشقت داشته باشد می‏تواند به جای کفش خودش بردارد، ولی اگر قیمت آن از کفش خودش بیشتر باشد باید هر وقت صاحب آن پیدا شد زیادی قیمت را به او بدهد، و چنانچه از پیدا شدن او نا امید شود باید زیادی قیمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و اگر احتمال دهد کفشی که مانده مالِ کسی نیست که کفش او را برده چنانچه از پیدا کردن صاحبش مأیوس باشد از طرف او آن را صدقه بدهد، و احتیاط واجب آن است که به اذن حاکم شرع باشد.

✍️ آیت الله وحید خراسانی:
اگر کفش شخصی را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند، چنانچه بداند یا از قرائن اطمینان کند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده، و راضی است که کفشش را عوض کفشی که برده است بردارد، می تواند به جای کفش خودش بردارد، و همچنین است اگر بداند که کفش او را به طور ناحق و ظلم برده است ولی در این فرض باید قیمت آن از کفش خودش بیشتر نباشد، وگرنه نسبت به زیادی قیمت حکم مجهول المالک جاری است، ودر غیر این دو صورت حکم مجهول المالک بر آن کفش جاری خواهد بود.

✍️ آیت الله نوری همدانی:
اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند چنانچه بداند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده در صورتی که از پیدا شدن صاحبش مأیوس و یا برایش مشقّت داشته باشد می تواند بجای کفش خود ش بردارد ولی اگر قیمت آن را از کفش خودش بیشتر باشد، باید هر وقت صاحب آن پیدا شد زیادی قیمت را به او بدهد، و چنانچه از پیدا شدن او نا امید شود، باید با اجازه حاکم شرع زیادی قیمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و اگر احتمال دهد کفشی که مانده مال کسی نیست که کفش او را برده در صورتی که قیمت آن ٦/١٢ نخود نقره سکّه دار کمتر باشد ؛ می تواند برای خود بردارد و اگر بیشتر باشد، باید تا یک سال اعلان کند و بعد از یک سال احتیاطاً از طرف صاحبش صدقه بدهد.

? منابع:
توضیح المسائل، امام م۲۵۸۱، سیستانی م۲۵۴۶، مکارم م۲۲۰۹، فاضل م۲۷۰۴، وحید م۲۶۴۵، نوری م۲۵۷۶.

سوال:
الف) آيا در غسل رساندن آب به داخل سوراخ گوش لازم است؟

ب) اگر در حالت عادي احتمال رسيدن آب به داخل سوراخ گوش بسيار كم باشد، آيا غسلي كه كرده صحيح است؟

✅جواب:

?امام خميني (رحمة الله علیه) :
الف و ب) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن بقدري گشاد باشد كه داخل آن ديده شود، بايد آن را شست و اگر ديده نشود شستن داخل آن لازم نيست.

? مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) :
الف) داخل سوراخ جزء باطن محسوب است و رساندن آب به داخل آن لازم نيست. ب) بسمه تعالي. از جواب فوق روشن شد.

?آیت الله اراکي:
الف و ب) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن بقدري گشاد باشد كه داخل آن ديده شود بايد آن را شست و اگر ديده نشود شستن داخل آن لازم نيست.

? آیت الله بهجت:
الف) اگر سوراخ جای گوشواره به قدری گشاد باشد که داخل آن از ظاهر شمرده شود باید آن را شست وگرنه شستن آن لازم نیست.
ب) بعد از غسل با احتمال رسیدن آب، هم غسل محکوم به صحت است.

? آیت الله خويي:
الف و ب) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن بقدري گشاد باشد كه داخل آن از ظاهر شمرده شود، بايد آنرا شست وگرنه شستن آن لازم نيست.

? آیت الله سيستاني:
الف) اگر باز باشد كه ديده شود لازم است.
ب) در فرض مذكور بايد يقين كند كه آب رسيده است ولي اگر پس از غسل شك كند صحيح است.

? آیت الله شبيري زنجاني:
الف و ب) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن به قدري گشاد باشد كه داخل آن از ظاهر شمرده شود بايد آن را شست وگرنه، شستن آن لازم نيست.

? آیت الله صافي گلپايگاني:
الف و ب) در فرض سؤال اگر احتمال خيلي ضعيف باشد بايد غسل را دو مرتبه بجا آورد به اين معني كه اول همان موضع را غسل دهد و بعد تمام طرفين راست و چپ را و اگر بين اين دو غسل حدثي مانند خواب و حدث صادر شود بايد براي نماز وضو هم بگيرد و اين حكم در صورتي است كه داخل سوراخ ديده شود و اگر ديده نشود باطن محسوب مي‏شود و غسل صحيح است.

? آیت الله فاضل لنكراني:
الف) اگر سوراخ آن ريز باشد كه عرفاً جزء باطن محسوب شود شستن آن لازم نيست. ولي اگر سوراخ آن بزرگ باشد بايد شسته شود.
ب) غسلهاي سابق محكوم به صحت است.

? آیت الله گلپايگاني :
الف و ب) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن به قدري گشاد باشد كه داخل آن ديده شود بايد آن را شست و اگرديده نشود، شستن داخل آن لازم نيست.

?آیت الله مكارم شيرازي:
الف و ب) در صورتي كه داخل سوراخ درست پيدا نباشد رساندن آب به درون آن لازم نيست.

? آیت الله نوري همداني:
الف) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن بقدري گشاد باشد كه داخل آن ديده شود، بايد آن را شست و اگر ديده نشود، شستن داخل آن لازم نيست.
ب)‌ چنانچه سوراخ جاي گوشواره به قدري گشاد باشد كه داخل آن ديده شود بايد آن را شست و اگر ديده نشود شستن داخل آن لازم نيست و نسبت به غسلهاي گذشته چنانچه شك دارد كه درست انجام داده يا نه، محكوم به صحّت مي باشد.

?آیت الله وحيد خراساني:
الف و ب) اگر سوراخ جاي گوشواره و مانند آن بقدري گشاد باشد كه داخل آن از ظاهر شمرده شود، بايد آن را شست، و در غيراين صورت شستن آن لازم نيست. مگر در صورت شك در صدق ظاهر بر آن كه در اين صورت بنابر احتياط لازم است.
? پاورقی ها:
المسائل الواضحه آیت الله اراکی، ج1، ص66، م373، احكام غسل / وسیله النجاه آیت الله بهجت، ص59 و 60، م200 / العروة الوثقي مع تعليقه آیت الله خوئی، ج1، ص198، في كيفية الغسل و احكامه / المسائل الشرعيه آیت الله شبیری زنجانی، ص86، م382 / هداية العباد آیت الله گلپایگانی، ج1، ص40، الثاني، م188، واجبات الغسل / توضیح المسائل مراجع، ج1، ج1، ص221، م376 / موسوعه فقهی تحقیقات و استفتائات واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهرا (سلام الله علیها)، قم، مجموعه احکام 2، قسمت غسل، ص13 / استفتاء مکتوب از مراجع معظم تقلید

شنیدن فتوا

♦️سوال:
آیا شنیدن فتوا از طریق وسایل ارتباط جمعى (تلفن، اینترنت، رادیو و کانالهای ایتا و …) براى مکلف حجیت دارد؟

?پاسخ:
همه مراجع: اگر به گفته او اطمینان پیدا کند، حجت است.

?منبع: رساله دانشجویی / 48

?پرسش:
با پیشرفت علم، ممکن است مسائلى مانند “بازاریابى شبکه اى” پیش بیاید که در منابع اسلامى ذکرى از آن به میان نیامده باشد، در این صورت تکلیف چیست؟ آیا مراجع تقلید مى توانند پاسخگوى آن باشند یا اینکه مى توانیم از عقلمان کمک بگیریم؟

?پاسخ:
همه مراجع: هر چند دین اسلام به بسیارى از مسائل کلى و جزیى پرداخته و حکم آن ها را بیان کرده است ؛ ولى با وجود آن یک سرى از مسائل است که به طور صریح و روشن از آنها نامى به میان برده نشده است، اما در آن یک سلسله قواعد کلى وجود دارد که مجتهد مى تواند بر اساس آن مسائل جدیدى که پیش مى آید، پاسخ دهد و هیچ راه بن بستى وجود ندارد.

امام رضا علیه السلام فرمود: «علینا القاء الاصول و علیکم التفریع» «ما بیانگر قواعد کلى هستیم و شما با استفاده از آن ها عهده دار استنباط فروعات و مسائل جدید»

?منبع: رساله دانشجویی / 51