درس اخلاق
درس اخلاق
???
#آفات_زبان
بیهوده گویى
قسمت ششم
۶ – از دست دادن امور مفید
هنگامى که شخص به امور بى فایده سرگرم مى شود، از آن چه مفید و سودمند است ، باز مى ماند؛ یعنى نه تنها سودى نمى برد، بلکه منفعت هاى بسیارى را از دست مى دهد. حضرت على (علیه السلام ) مى فرماید:
من اشتغل بما لا یعنیه فاته ما یعنیه .
هر کس خود را به چیزى که به کارش نیاید سرگرم سازد، آن چه را که به کارش آید از دست مى دهد.
۷ – نابودى خرد
عقل ، انسان را به پیشرفت و کمال فرا مى خواند. سرگرم شدن به امور زاید و بى فایده ، حرکتى در جهت خلاف فرمان عقل بوده ، موجب نابودى آن مى شود. از امام على (علیه السلام ) نقل شده است :
ضیاع العقول فى طلب الفضول .
ضایع شدن عقل ها، در جست و جوى کارهاى زاید است .
۸ – گمراهى
بیهوده گویى موجب نابودى خرد مى شود و با از دست دادن خرد، اندیشه به خطا رفته ، انسان ، راه کمال و سعادت را گم خواهد کرد. امیر مؤ منان مى فرماید:
وقوعک فیما لا یعنیک جهل مضل .
قرار گرفتن تو در آن چه به کارت نمى آید، نادانى گمراه کننده اى است .
۹ – قساوت قلب
دورى از یاد خدا، دل را سخت مى کند، و نتیجه پر گویى در آن چه به کار نمى آید، کاهش ذکر خدا، و سرانجام آن ، قساوت قلب است . رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى فرماید:
لا تکثروا الکلام بغیر ذکر الله فان کثره الکلام بغیر ذکر الله تقسو القلب ان ابعد الناس من الله القلب القاسى .
سخن در غیر یاد خدا را زیاد نکنید. همانا سخن بسیار در غیر یاد خدا، دل را سخت مى کند. همانا دورترین مردم از خدا، دل شخص سنگدل است .
۱۰ – خستگى شنونده
بیهوده گویى ، افزون بر زیان هاى پیش گفته ، موجب ملامت و خستگى شنونده نیز مى شود که این خود، بى میلى شنونده به هم سخن شدن با بیهوده گو را در پى خواهد داشت .
امیر مؤ منان على (علیه السلام ) مى فرماید:
ایاک و کثره الکلام فانه یکثر الزلل و یورث الملل .
از پرگویى بپرهیز؛ زیرا بر لغزش ها مى افزاید و کسالت و خستگى را به دنبال مى آورد.
اخلاق الهی جلد چهارم آفات زبان//استاد ایت الله مجتبی تهرانی