ساقی کوثر

? پرسش
سند روایت «هر کس به من حرفی بیاموزد مرا بنده خود کرده است» کجاست و به چه معناست؟

?پاسخ

سند معتبری برای جمله منسوب به حضرت علی علیه ‌السلام مبنی بر «من علمنی حرفا فقد صیرنی عبدا» ذکر نشده است. بلکه اقتباس از بیانات دیگر معصومین (ع) که البته معنای متفاوتی دارد شده است. به عنوان مثال امام جواد علیه ‌السلام فرموده‌اند:

مَنْ أَصْغَى إِلَى نَاطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ كَانَ النَّاطِقُ عَنِ اللَّهِ فَقَدْ عَبَدَ اللَّهَ وَ إِنْ كَانَ النَّاطِقُ يَنْطِقُ عَنْ لِسَانِ إِبْلِيسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلِيس‏ (بحار 2 / 94)

هر كه به (سخنان) گوينده‏اى گوش دهد او را عبادت و بندگى نموده، پس اگر گوينده از جانب خدا باشد خدا را عبادت و بندگى نموده، و اگر گوينده (سخنانش را) از زبان ابليس گويد إبليس را عبادت و بندگى كرده است.

مفهوم کلی چنین معنایی که در برخی از روایات و احادیث نیز آمده است این است که «علم» نزد خداوند است و ادمی باید علم الهی را از منابع الهی دریافت کند تا بنده خدا باشد و اگر منابع دریافت او «شیاطین» انس و جن باشند، بندگی آنها را خواهد کرد. این همان واقعیتی است که در جهان امروز شاهد آن و تبعاتش هستیم.