پاسخ به یک شبهه
?شبهه
سلام در آیه 40 سوره احزاب بیان می شود حضرت محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست. ولی در حدیث خود حضرت رسول بیان می شود: من و علی پدر این امت هستیم. لطفاً این بحث را توضیح دهید.
?پاسخ
ابتدا در توضیح آیه باید بدانیم که پیامبر اکرم (ص) دربارهی «زید» فرموده بود که مانند پسر من است و اعراب جاهلی به رسم خود او را پسر خوانده ایشان قلمداد می کردند. زید همسرش را طلاق داد و خداوند متعال نیز جهت شکستن عملی سنت غلط «پسر خواندگی»، به پیامبر اکرم (ص) دستور ازدواج با آن زن را داد. اعراب معترض شدند که چطور پیامبر اکرم (ص) با همسر مطلقهی پسرخوانده اش که باید عروس او محسوب گردد ازدواج کرده است. لذا خداوند متعال فرمود که او پدر هیچ یک از مردان شما نیست تا چنین ازدواجی، ازدواج با همسر مطلقه ی پسر محسوب گردد.
البته ایشان فرزندان پسری به نام های قاسم، طيب، طاهر، و ابراهيم داشتند که البته برخی گفته اند که طیب لقب همان قاسم بوده است. منتهی همگی آنان قبل از سن بلوغ از دنیا رفتند و لقب «رجال» به آنان تعلق نمی گیرد و در زمان نزول آیهی مبارکه نیز ایشان هیچ فرزند پسری نداشتند. امام حسن و امام حسین (ع) نیز که نوه های ایشان بودند، کودک بوده و «رجال» قلمداد نمی شدند.
اما، این آیه به فرزند صُلبی اشاره دارد نه به فرزند معنوی و حدیث به فرزند روحی و معنوی اشاره دارد. بدیهی است که اگر پیامبر اعظم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) پدر صُلبی امت محسوب گردند، به هیچ وجه با هیچ کس نمی توانستند و نباید ازدواج می کردند.
امام رضا علیه السلام در ذیل این حدیث می فرمایند: ان شفقة الرسول علی امته شفقة الآباء علی الاولاد و … محبت و دوستی پیامبر نسبت به امتش محبت پدر به فرزندانش می باشد و بعد از پیامبر محبت علی (ع) بر مردم مانند محبت پیامبر به امت است سپس فرمودند به همین جهت پیامبر فرمودند: «انا و علی ابوا هذه الامة…»"( بحار الانوار ، ج 16، ص 95) - در روایت دیگری علی (ع) پس از نقل این جمله فرمودند: شنیدم از پیامبر اکرم(ص) که فرمود “و لحقنا علیهم اعظم من حق ابوی ولادتهم؛ حق ما بر امت بزرگتر از حق پدر و فرزندی است” (همان ، ج23، ص 259) و در روایت دیگری پس از ابوا هذه الامة می فرمایند و مولیا هذه الامة – یعنی: صاحبان ولایت این امت. ( همان، ج 36، ص 11)
این معنا و منظور در ادامه حدیث بیان شده است که افزوند: «والراد علینا کالراد علی الله و هو علی حد الشرک بالله.» ( کافی،ج 1 ، ص67). یعنی کسی که ما را رد کند (تکذیب کند، نشناسد، قبول نکند) مانند رد کردن الله است و آن حدی از شرک به خداوند متعال است.